در صنعت زیور آلات، انواع گوناگونی از سنگها و جواهرات گرانبها وجود دارند و راههای متفاوتی برای تشخیص اصل از بدل آنها نیز وجود دارند؛ در تشخیص سنگهای قیمتی و ارزشمند، معمولاً از متخصصان و ابزارهای خاص برای تشخیص استفاده میشود. اما بیشترین روشهای تشخیصی شامل بررسی ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی سنگ، استفاده از تجهیزات جیولوژیکی و نوری، و تجربه فنی متخصصان میشود. در این مقاله چند نمونه از روشهای تشخیص سنگ و نگین تقلبی از اصل را بررسی میکنیم.
نکات کلی تشخیص نگین اصل از بدل:
قبل از هرگونه انجام راههای تشخیص نگین اصل از بدل، باید آنها را به خوبی تمیز کنیم. برای این کار سنگ را داخل یک پارچه تمیز قرار دهید و سپس با انگشتان آن را مالش دهید تا سنگ از هرگونه آلودگی پاک شود. نکات تشخیص نگین اصل از بدل به طور کلی عبارتاند از:
- سنگ اصل، به دلیل طبیعی بودن دارای درز و شکاف است اما سنگ مصنوعی به دلیل دستساخت بودن، کاملا بیعیب و نقص است.
- سنگ بدل از سنگ اصل درخشانتر است، زیرا سنگهای اصل در محل پیدایش خود دچار فرسایش میشوند.
- همچنین سنگ بدل نسبت به سنگ اصل چگالی بیشتری دارد.
در ادامه روشهای تشخیص نگین اصل از بدل برای چند سنگ قیمتی پر استفاده را بررسی میکنیم.
راه تشخیص نگین مروارید اصل از بدل
برای تشخیص مروارید اصل از بدل چند راهکار وجود دارد:
- میتوانید مروارید را روی زبان قرار دهیم و آن را به پشت دندانها بکشید، اگر حس ریگ یا شن مانند ایجاد کند، مروارید اصل است.
- اما اگر دوست ندارید که مروارید را در دهان خود قرار دهید، میتوانید راه دیگری را امتحان کنیپ. برای این راهکار باید مروارید با پوست افراد دیگری تماس پیدا نکرده باشد. هنگامی که با آن تماس پوستی برقرار میکنیم باید ابتدا حس خنکی کنیم؛ سپس به تدریج حس خنکی آن از بین میرود و دمای آن به دمای بدن میرسد و گرم میشود.
توجه داشتهباشید که فرایند گرم شدن مرواریدهای تقلبیِ شیشهای یا پلاستیکی روی سطح پوست سریعتر است.
روش تشخیص الماس اصل از بدل
الماس به عنوان یکی از گرانبهاترین سنگهای طبیعی در دنیا است. به خاطر قیمت بالای الماس اصل، بهتر است روش تشخیص آن را به درستی بدانید:
- یکی از راههای تشخیص آن بازدم نفس انسان است، اگر بخار روی آن سریع از بین رفت، نشانه اصل بودن الماس است.
- در مقابل، الماسهای تقلبی بخار را چندین ثانیه نگه میدارند و اگر چندین بار این کار را انجام دهید، نفس روی سطح آن متراکم میشود و از بین نمیرود.
- یکی از خصوصیتهای الماس، بریدن شیشه است که از این ویژگی میتوان برای تشخیص سنگ الماس اصل از بدل استفاده کرد.
- همچنین الماس توانایی انعکاس نور را نیز دارد. هنگامی میتوان از این ویژگی استفاده کرد که روی حلقه یا گوشواره کار نشده باشد و به این روش به طور قطع نمیتوان اعتماد کرد زیرا به دلیل درخشان بودن الماس، تشخیص آن دشوار است.
- یک راهکار دیگر باقی میماند و آن به خصوصیت منحرف کردن نور توسط الماس بستگی دارد. برای این کار میتوانید الماس را درون یک روزنامه بپیچید، اگر توانستیم که متن آن را بخوانید، الماس تقلبی است.
همچنین ممکن است کلاهبرداران به جای الماس به شما سنگ اتمی بفروشند که طبیعی نیست و در آزمایشگاه ساخته میشود. برای تشخیص الماس از سنگ اتمی این نوشته را بخوانید: سنگ اتمی چیست؟
راه تشخیص یاقوت سرخ اصل از شیشه
برای اینکه بتوانید تشخیص نگین انگشتر اصل از تقلبی از نوع یاقوت سرخ را انجام دهید، یکی از این دو روش را امتحان کنید:
- یاقوتها به سخت و مقاوم بودنشان معروف هستند، بنابراین اگر با کشیدن ناخن یا سکه بر روی آنها خش ایجاد شود احتمالا تقلبی هستند.
- از دیگر خصوصیات یاقوت سرخ، رنگ آن است که قرمز روشن است اما راهکار مناسبی برای تشخیص اصل و بدل بودن آن نیست، زیرا لعل نیز نوعی سنگ قیمتی است که رنگ آن تیره است و تقلبی نیست. در نتیجه راهکار اول برای اطمینان بیشتر، راهکار مناسبتری است.
تشخیص یاقوت کبود اصلی از تقلبی
یاقوت کبود از نظر سختی بعد از الماس قرار میگیرد و برای تشخیص آن میتوان از راههای زیر استفاده کرد:
- به دلیل محکم بودن یاقوت کبود، بیشتر مواقع خراشیدگی و حفره روی آن وجود ندارد.
- همچنین میتوانید دنبال نواقصی روی یاقوت کبود بگردید، البته باید توجه داشتهباشید که نقص با خراش تفاوت دارد. اگر سنگ مورد نظر کاملا بی عیب و نقص باشد، احتمالا تقلبی است.
- از دیگر خصوصیات یاقوت کبود رنگ آن است که آبی تیره است و نمونههای تقلبی آن رنگ روشن و درخشانتری دارند.
تشخیص زمرد اصل از شیشه
به دلیل اینکه زمرد از معادن کشورهای مختلف استخراج میشود، هر کدام رنگهای متنوعی دارند. برای مثال سنگهایی که از معادن کشور کلمبیا استخراج میشود دارای رنگ سبز_آبی و گاهی سبز مایل به زرد هستند. به همین خاطر برای تشخیص زمرد اصل از تقلبی نمیتوان از روی رنگ آن قضاوت کرد و باید باید بر روی سطح آن به دنبال خراشیدگی و حفره بگردید. اگر سنگ حفرهای داشت احتمال اصل بودن آن بیشتر است.
روش تشخیص جید یا یشم از شیشه
این نوع سنگ دارای چگالی بالایی است و مقاومت بالایی نیز در برابر خط و خش دارد. به همین خاطر برای تشخیص آن میتوانید از دو راه زیر استفاده کنید:
- برای تشخیص اصل از بدل سنگ جید، باید آن را به هوا بیاندازید، اگر نسبت به سنگهای دیگر با همان سایز، سنگینتر به نظر بیاید احتمالا اصل است.
- استحکام نیز روش دیگری برای تشخیص اصل از بدل است. سنگ جید بسیار محکم است و باید بتواند روی سطح شیشه و فلز خط بیاندازد بدون آن که خود تراشی بردارد.
تشخیص سنگ آمیتیس از شیشه
برای تشخیص اصل از بدل نگین آمتیس مانند مروارید عمل کنید. نگین آمتیس را در دست گرفته و دمای آن را بررسی کنید. همچنین میتوانیم با آمتیس روی شیشه خط بیندازید که با این کار یک خط سفید به جا میماند.
تشخیص سنگ انگشتر عقیق از بدل
عقیق یکی از معروفترین سنگهای زینتی در ایران است برای تشخیص عقیق اصل از بدل از راههای زیر استفاده کنید:
- باید نسبت به بوی عقیق حساس باشید، اگر بوی مواد شیمیایی و اسید بدهد احتمال تقلبی بودن آن بسیار بالا است.
- میزان شفافیت و وزن سنگ اصل نسبت به سنگ بدل بیشتر است.
- سنگ بدل در اثر خنک شدن یا زود گرم شدن شکسته میشود.
- همچنین اگر در اثر ضربه بر روی سطح آن خراش ایجاد شود، احتمالا تقلبی است.
چگونه بفهمیم نگین انگشتر اصل است؟
برای تشخیص اصالت نگین انگشتر، ابتدا به رنگ و شفافیت آن توجه کنید. نگین اصلی معمولاً دارای رنگ طبیعی و شفافیت مناسبی هستند. همچنین، درخشش و براقیت نگین مهم است؛ نگین اصلی معمولاً درخشان و براق هستند. درختکاریها یا نقصهای زیاد در سطح نگین نشانه احتمالی تقلب میباشند. همواره تلاش کنید گواهی اصالت از مراکز معتبر جواهرات را دریافت کنید. به کمک این راهنمای ساده، میتوانید با اطمینان بیشتری به خرید انگشتر خود بپردازید.
نکات خرید نگین اصل:
برای خرید نگین اصل به نکات زیر دقت کنید:
- معتبر بودن فروشنده: ابتدا باید از معتبر بودن فروشنده اطمینان حاصل کنید. بهتر است از فروشندگان معتبر و با سابقه خرید کنید.
- وزن: وزن نگین را با وزنی که در فاکتور آمده مقایسه کنید. نگینهای تقلبی ممکن است وزن کمتری داشته باشند.
- رنگ: رنگ نگین باید طبیعی و همگن باشد. نگینهای تقلبی ممکن است دارای رنگهای مصنوعی باشند.
- شفافیت: نگین باید شفاف و بدون خط و خش باشد. نگینهای تقلبی ممکن است دارای خط و خش باشند.
- قیمت: قیمت نگین باید بازار قیمت را رعایت کند. قیمت نگینهای تقلبی ممکن است خیلی پایینتر از بازار باشد.
در صورت نداشتن تجربه و دانش لازم، بهتر است با یک کارشناس معتبر در این زمینه مشورت کنید.
نکته پایانی درباره تشخیص سنگ اصل از تقلبی
در این نوشته به شما توضیح دادیم چگونه بفهمیم سنگ انگشتر اصل است و روشها را برای ۷ سنگ پر استفاده توضیح دادیم. مهم است بدانید که سنگهای تقلبی در بیشتر مواقع در آزمایشگاهها و به عنوان سنگهای قیمتی مصنوعی ساخته میشوند. معمولا همهی خصوصیات آنها شبیه به سنگ واقعی است و به همین دلیل تشخیص آنها بسیار دشوار است. همه این راهکارها به صورت قطعی نمیتوانند به شما اصل یا بدل بودن آن را نشان بدهند پس بهتر است که از مکانهای معتبر و قابل اعتماد خرید کنید.
سوالات متداول:
آیا وجود خطوط و رگههای طبیعی در سنگ میتواند نشان دهنده اصالت آن باشد؟
بله، وجود خطوط و رگههای طبیعی در سنگ میتواند نشان دهنده اصالت آن باشد.
ابزار تشخیص نگین اصل از تقلبی چیست؟
با استفاده از تجهیزات خاص مانند میکروسکوپ الکترونی، رادار، اشعه ایکس میتوان سنگ اصل را از سنگ تقلبی تشخیص داد.
فهرست مطالب