ضامن نقدشوندگی چیست و چه اهمیتی در صندوق سرمایه‌گذاری دارد؟

بسیاری از مردم از طریق خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری و به‌صورت غیرمستقیم اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند. ممکن است عده‌ای از سرمایه‌گذاران در لحظه به سرمایه خود نیاز پیدا کنند و بخواهند سرمایه خود را نقد یا در اصلاح واحدهای خود را باطل کنند؛ اما در شرایطی، ممکن است صندوق سرمایه‌گذاری وجه نقد کافی جهت بازپرداخت دارایی‌های سرمایه‌گذارانی که واحدهای خود را ابطال کرده‌اند یا حتی پرداخت سود سایرین نداشته باشد. اینجا است که ضامن نقدشوندگی نقش مهمی در ایجاد اطمینان نقد شدن سرمایه ایفا می‌کند.

ضامن نقدشوندگی چیست؟

ضامن نقدشوندگی (به انگلیسی Liquidity guarantor) نهاد یا سازمانی است که نقد شدن سرمایه و سود سرمایه‌گذاران در یک صندوق سرمایه گذاری را تضمین می‌کند. این عبارت یعنی یک یک صندوق سرمایه‌گذاری تضمین دهد  وجه نقد کافی، برای بازپرداخت سرمایهٔ سرمایه‌گذارانی که واحدهای سرمایه‌گذاری خود را ابطال کرده‌اند دارد و می‌تواند سود مقطعی سرمایه گذاران خود را پرداخت نماید. 

ضامن نقدشوندگی عاملی است که دارایی سرمایه‌گذاری شده را به پول نزدیک‌تر می‌کند. چراکه هر زمان که سرمایه‌گذار اراده کند، سرمایه وی تبدیل به وجه نقد می‌شود و لازم نیست نگران زمان و امکان پرداخت سود یا اصل سرمایه‌اش باشد.

وظیفه ضامن نقد شوندگی چیست؟

ضامن نقدشوندگی یک رکن صندوق‌های سرمایه‌گذاری و دارای اعتبار حقوقی است که می‌تواند یک بانک، موسسه مالی یا غیره باشد. وظیفه ضامن نقدشوندگی تأمین و تضمین نقدینگی یک صندوق سرمایه گذاری است.

به‌طورکلی پرداخت وجه نقد ناشی از ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری یا سود به عهده صندوق‌های سرمایه‌گذاری است. اما هر زمان که صندوق از پرداخت تمام یا قسمتی از این وجه ناتوان باشد؛ ضامن نقد شوندگی صندوق سرمایه‌گذاری باید این مبلغ را پرداخت کند. 

شاید این نوشته هم برای شما مفید باشد: صندوق سرمایه گذاری چیست

آیا ضامن نقدشوندگی رکن الزامی همهٔ صندوق‌های سرمایه‌گذاری است؟

تا پیش از سال ۹۲ همه صندوق‌های سرمایه‌گذاری باید برای اخذ مجوز تأسیس، یک مؤسسه مالی را جهت ضمانت نقدشوندگی معرفی می‌کردند؛ اما در سال ۹۲ با توجه اینکه بسیاری از صندوق‌ها قابلیت نقدشوندگی مطلوبی داشتند و هرگز از رکن ضامن نقد شوندگی خود استفاده نکرده بودند، پیشنهاد تاسیس صندوق سرمایه‌گذاری بدون ضامن نقدشوندگی مورد قبول سازمان بورس و اوراق بهادار گردید. 

بنابراین، هم اکنون ضامن نقدشوندگی ویژگی الزامی همهٔ صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیست. از آنجایی ضامن نقدشوندگی باعث افزایش هزینه‌های صندوق و کاهش سود سرمایه‌گذاران می‌شود؛ بسیاری از صندوق‌ها بدون وجود رکن ضامن، فعالیت می‌کنند. 

اهمیت ضامن نقدشوندگی در صندوق‌های سرمایه گذاری

اهمیت ضامن نقدشوندگی زمانی مشخص می‌شود که صندوقی که در آن سرمایه‌گذاری کرده‌اید، توان پرداخت سودهای دوره‌ای را نداشته باشد یا در زمان ابطال واحدهای سرمایه‌گذاران نتواند به‌موقع دارایی آن‌ها را نقد کند. درصورتی‌که اهل سرمایه‌گذاری بدون ریسک و دغدغه باشید؛ ضامن نقد شوندگی برایتان فاکتور مهمی در انتخاب صندوق سرمایه‌گذاری خواهد بود.

برای انتخاب صندوق سرمایه گذاری مد نظر خود می‌توانید این نوشته را هم ببینید: بهترین صندوق سرمایه گذاری طلا 

مزایای ضامن نقدشوندگی:

گفتیم ضامن نقد شوندگی رکن الزامی هر صندوق سرمایه‌گذاری نیست؛ اما چه چیزی باعث می‌شود عده‌ای وجود آن را ضروری بدانند؟

1. اولین مزیت وجود ضامن نقد شوندگی در یک صندوق، بالا بردن نقدینگی آن صندوق و در نهایت وجوه سرمایه گذاری شما است. یعنی صندوقی که ضامن نقد شوندگی دارد، سریع‌تر می‌تواند پول شما را تسویه کند.
2. هم‌چنین افراد مبتدی که نمی‌خواهند ریسک بالایی را در سرمایه گذاری داشته باشند، می‌توانند با خیالی آسوده در این صندوق‌ها شروع به سرمایه گذاری کنند.

معایب ضامن نقد شوندگی:

همان‌طور که گفتیم بسیاری از صندوق‌های سرمایه‌گذاری موفق بدون رکن ضامن نقدشوندگی فعالیت می‌کنند و عده‌ای از سرمایه‌گذاران به‌خاطر معایبی وجود ضامن برای نقد شوندگی صندوق را الزامی نمی‌دانند.

• مهم‌ترین عیب ضامن نقدشوندگی این است که هزینه‌بردار است. در واقع هزینه‌ای از سمت صندوق به رکن ضمانت‌کننده پرداخت می‌شود. کارمزد این خدمت از سود یا اصل سرمایه‌گذاران کسر می‌شود؛ بنابراین وجود ضامن نقد شوندگی باعث می‌شود سرمایه شما حداکثر سود مطلوب را نداشته باشد.
• از طرفی دیگر وجود ضامن بازده صندوق را هم کاهش می‌دهد. با افزایش هزینه‌های صندوق و کاهش سود آن باعث می‌شود، کارکرد صندوق کمتر شود. 

در نتیجه عده‌ای از سرمایه‌گذاران ریسک طلب، سراغ صندوق‌های سرمایه‌گذاری‌ای می‌روند که ضامن نقد شوندگی ندارند؛ اما از در پرداخت سود و نقد کردن دارایی نیز تاخیر ندارند.

مطلب مرتبط: مزایا و معایب صندوق سرمایه گذاری طلا

آیا ضامن نقدشوندگی با قابلیت نقدشوندگی متفاوت است؟

این دو کلمه هرچند بسیار شبیه هستند؛ اما اساساً متفاوت‌اند؛

• ضامن نقد شوندگی ناشی از یک قرارداد رسمی مابین صندوق سرمایه‌گذاری و بانک یا مؤسسه مالی تأمین‌کننده‌ای است که مسئولیت ابطال واحدهای صندوق سرمایه‌گذاری را دارد؛ بنابراین یک مسئولیت حقوقی و قراردادی برای ضمانت نقدشوندگی ایجاد می‌شود و دیگر لازم نیست سرمایه‌گذاران نگران طولانی‌شدن فرایند فروش یا نقد شدن سودشان باشند. وجود این رکن در اساس‌نامه صندوق سرمایه‌گذاری قید شده است. 
• درحالی‌که قابلیت نقدشوندگی یک ویژگی کلی سرمایه‌گذاری است. یعنی میزان سرعت و هزینهٔ مصرفی جهت نقدکردن سرمایه؛ بنابراین هیچ تعهد قراردادی دراین‌خصوص وجود ندارد.

ممکن است یک صندوق سرمایه‌گذاری علی‌رغم اینکه ضمانت نقدشوندگی ندارد، قابلیت و وضعیت نقدشوندگی مطلوبی داشته باشد. 

انتخاب شما صندوق بدون ضامن است یا دارای آن؟

امروزه در شرایط اقتصادی که پول نقد همواره مزیت دارد. وجود ضامن نقدشوندگی در صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌تواند اطمینان مطلوبی جهت سرمایه‌گذاری به مردم بدهد. 

 اما در جواب این سؤال که سرمایه‌گذاری در صندوق‌های دارای ضامن بهتر است یا نه؟ باید بگوییم انتخاب این سبک سرمایه‌گذاری به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد و هر کس در شرایط متفاوت می‌تواند نسبت به سرمایه‌گذاری در صندوق‌هایی با ضامن نقدشوندگی تصمیم‌گیری کند.

سوالات متداول: