می‌دانید که هر صنفی اصطلاحات خاص و متنوع مربوط به خود را دارد. اگر بخواهید به بازار طلا سری بکشید و به خریدوفروش و سرمایه‌گذاری بپردازید، دانستن این اصطلاحات رایج بازار طلا و نکات مربوط به آن‌ها شما را از ضرر‌ها و کلاهبرداری‌ها حفظ خواهد کرد. اگر می‌خواهید بدانید مصنوعات طلا چه هستند، کدهای روی زیورآلاتی که خریداری می‌کنید چه معنایی دارند و قیمت آن‌ها به چه صورتی تعیین می‌شود، در این مقاله با ما همراه باشید.

معنی مصنوعات طلا چیست؟

در ابتدا لازم است تا با مفهوم مصنوعات طلا آشنا شویم. هرگونه کالای تزئینی و زیورآلاتی که از طلا ساخته شده و یا حتی با روکشی از طلا پوشیده شده باشد، مصنوع طلا نامیده می‌شود. در واقع در پاسخ به این‌که مصنوعات طلا چیست می‌توان گفت همهٔ طلاهای پرزرق‌وبرق ویترین طلافروشی‌ها، مصنوعات طلا هستند.

تشخیص اصالت مصنوعات طلا

برای هر خریدار طلا، یکی از مهم‌ترین پرسش‌ها مربوط به نحوهٔ تشخیص اصالت طلا است. اولین کار در خرید مصنوعات طلای اصل، مراجعه به فروشنده‌های معتبر، باسابقه و قابل‌اطمینان است. دومین کار دقت به کد‌های درج شده بر روی آن‌هاست که اهمیت بسیار دارند و در ادامه به طور کامل با این کد‌ها آشنا خواهید شد. آخرین نکته هم این است که حتماً از فروشنده فاکتور دریافت کنید. با داشتن فاکتور، در صورت بروز هر مشکلی می‌توانید به فروشنده مراجعه و آن را پیگیری کنید.

کد‌های شناسایی مصنوعات طلا

می‌دانید که مصنوعات طلا باید حتماً توسط شرکت‌ها و کارگاه‌های معتبر طلاسازی که مجوز ساخت طلا را از اتحادیه صنف فروشندگان و سازندگان طلا و جواهر دریافت کرده‌اند، ساخته شوند. این شرکت‌های طلا و جواهرسازی بر روی محصولات خود کد‌های مخصوصی را حک می‌کنند که نشانهٔ اعتبار آن است.

کد‌های مربوط به هر شرکت متفاوت است و به تأیید اتحادیه طلا و جواهر رسیده است. پس از تولید هر یک از مصنوعات طلا نیز کد روی آن توسط سازمان استاندارد بررسی شده و سپس تأیید و ثبت می‌شود. علت ایجاد این کدها و موظف کردن سازنده‌ها به استفاده از آن‌ها، عدم امکان تشخیص طلای ایرانی از طلاهای خارجی و وارداتی بود. امروزه با استفاده از این کدها به راحتی می‌توان مصنوعات طلای ایرانی را تشخیص داد.

کد شناسایی مصنوعات طلا شامل چه اطلاعاتی است؟

کدهای درج شده روی مصنوعات طلا شامل موارد زیر است:

مشخصات شرکت سازندهٔ طلا

این ویژگی به صورت یک حرف انگلیسی و یک عدد یک تا چهاررقمی بر روی طلا حک می‌شود. حرف انگلیسی درج شده نشان‌دهندهٔ شهری است که طلا در آن ساخته شده است. اگر طلای موردنظر در کارگاه‌های تهران ساخته شده باشد به صورت T، اگر در اصفهان ساخته شده باشد به صورت E، و اگر در مشهد ساخته شده باشد به صورت M نوشته می‌شود. عدد قرار گرفته در کنار این حرف نیز شمارهٔ واحد تولیدی را نشان می‌دهد. برای مثال عبارت T315 درج شده روی یکی از مصنوعات طلا، نشانهٔ ساخته شدن آن در شهر تهران و واحد ۳۱۵ است. نداشتن این کد نشانهٔ ساخته شدن طلا در کارگاه‌های زیرزمینی و غیرمجاز است و اتحادیه طلا و جواهرات در قبال خرید این نوع طلا تضمینی را ارائه نمی‌دهد.

عیار طلا

یکی دیگر از کدهای حک شده بر مصنوعات طلا، عیار آن است. می‌دانید که عیار، نشان‌دهندهٔ درصد خلوص مصنوعات طلاست. عیار طلاها در کشور‌های مختلف متفاوت است. در کشور ما، عیار استاندارد برای طلا ۱۸ یا ۷۵۰ است و فروش طلاهایی با کمتر از این عیار جرم محسوب می‌شود و پیگرد قانونی خواهد داشت؛ مخصوصاً اگر طلای مذکور به قیمت طلای ۱۸ عیار فروخته شده باشد. عیار طلا نیز به صورت حرف انگلیسی (k مخفف  (Karat به همراه یک عدد، نوشته می‌شود. برای آشنایی بیشتر با عیار طلا، این مقاله را از دست ندهید: عیار طلا؛ عیار طلا ۱۸، ۲۱، ۲۴، ۷۵۰ چیست؟ مفهوم عباراتی که ممکن است تحت عنوان عیار طلا بر مصنوعات طلا ببینید اغلب به شرح زیر است:

• K24: طلای ۲۴ عیار است. یعنی خالص‌ترین طلای موجود که فلز دیگری در ترکیب آن به کار نرفته است.
• K18: طلای ۱۸ عیار که از ۱۸ واحد طلا و ۶ واحد فلزات دیگر که اغلب مس است تشکیل شده است. این طلا دارای خلوص ۷۵ درصد است و به همین دلیل آن را به صورت عیار ۷۵۰ نیز نشان می‌دهند.
• K14: دارای ۱۴ واحد طلا و ۱۰ واحد فلزات دیگر است. درصد خلوص آن ۵۸.۳ درصد است. در آمریکا اکثر طلاها با عیار ۱۴ به فروش می‌رسند و به صورت ۵۸۳ نیز نوشته می‌شود.
• K12: شامل ۱۲ واحد طلا و ۱۲ واحد فلزات دیگر است که خلوص ۵۰ درصد دارد.
• K10: 10 واحد طلا و ۱۴ واحد سایر فلزات در ساخت آن به کار رفته و کمترین عیار موجود برای طلا است که خلوص ۴۱.۷ درصدی دارد و به صورت ۴۱۷ نیز نشان داده می‌شود.

روکش طلا

ممکن است روی برخی از مصنوعات طلا عبارت GP  یا HGP  را دیده باشید. این عبارت مخفف gold plated  به معنی روکش شده با طلا است و نشان می‌دهد که این قطعه در اصل از طلا ساخته نشده و تنها توسط روکشی از طلا پوشیده شده است. عموماً در کنار این عبارت، عددی که نشان‌دهنده درصد وزن طلا در قطعهٔ موردنظر است، نوشته می‌شود.

رنگ طلا

آخرین کد که گاهی بر مصنوعات طلا دیده می‌شود، نشان‌دهندهٔ رنگ آن است. روی طلای زرد حرف Y، روی طلای سفید حرف W، و روی طلای صورتی حرف P حک می‌شود. برای مثال، کد YT18K  به معنی این است که قطعهٔ مورد نظر طلای زرد رنگی است که در تهران ساخته شده و عیار ۱۸ دارد.

اگر طلا کد نداشته باشد…

گفتیم که همهٔ مصنوعات طلا برای داشتن امکان خریدوفروش قانونی و تضمین اصالت باید کد مخصوص به خود را داشته باشند؛ با این حال ممکن است با مصنوعات طلایی موجه شوید که کد شناسایی بر آن‌ها حک نشده باشد. علت آن شاید درج نشدن کد توسط سازنده، فرسایش و پاک شدن آن به مرور زمان و یا تقلبی بودن طلا باشد. از طرفی داشتن کد نیز الزاماً به معنی خرید مطمئن نیست. در هنگام خرید به همهٔ نکات گفته شده درباره کد‌های شناسایی توجه کنید. مراقب باشید که قطعات روکش شده توسط طلا با قیمت قطعاتی که تماماً از طلا ساخته شده‌اند خریداری نکنید.

همچنین از آنجایی که طبق قانون، سازندگان طلا حق دارند ۰.۵ قیراط در نمایش عیار طلا خطا داشته باشند، ممکن است طلایی با عیار واقعی ۱۷.۶ را به قیمت طلای ۱۸ عیار خریداری کنید. بهترین راه برای مطمئن شدن از خرید قطعات طلا، مراجعه به دیگر طلافروشی‌های معتمد و سنجش دقیق عیار طلا و سایر ویژگی‌های آن پیش از خرید است.

قیمت مصنوعات طلا

مهم‌ترین سؤالی که برای خریداران طلا وجود دارد این است که قیمت مصنوعات طلا به چه صورت محاسبه می‌شود. باید بدانید که در هنگام خرید مصنوعات طلا، قیمت ۴ چیز را پرداخت می‌کنید: قیمت اصلی طلا بر حسب وزن آن، سود طلافروش، مالیات و اجرت ساخت. از میان این ۴ مورد، می‌توانید در قیمت الی طلا و اجرت ساخت آن را به دلخواه خود تغییر دهید. بنابراین، در هنگام خرید مصنوعات طلا حتماً به این ۴ مورد توجه کنید:

طلا و جواهرات برند

احتمالاً می‌دانید که جواهرات برند، بسته به سابقه و اعتبار برند موردنظر، اجرت بسیار زیادی را برای ساخت‌ کارهای خود در نظر می‌گیرند. خصوصاً اگر قصد خرید کار‌های خاص و سفارشی را داشته باشید، احتمالاً باید مبلغ بالایی را برای ساخت قطعهٔ خود در نظر بگیرید.

جواهرات با نگین‌های اصل

هزینهٔ دریافت شده بابت ساخت جواهراتی که در آن‌ها از نگین‌های گران‌قیمت و اصلی استفاده شده است، به طور قابل‌توجهی بالا می‌رود. علت افزایش قیمت این دسته از جواهرات علاوه بر زحمت اضافه برای سوار کردن نگین روی طلا، به حساسیت کار با نگین‌های گران‌قیمتی مثل الماس نیز برمی‌گردد؛ چراکه تراش دادن و نصب این نگین‌ها بر طلا، نیازمند دقت و وقت زیادی است و کوچک‌ترین اشتباه هزینه‌های سنگینی دارد.

جواهرات با نگین‌های اتمی

اجرت ساخت جواهراتی که دارای نگین‌های ساختگی و اتمی هستند نیز بالاتر از سایر جواهرات است‌. علت آن هم دشواری‌های مربوط به قرار دادن مناسب نگین بر طلا است. اگرچه نگین‌های اتمی تنها شیشه‌های تراش‌خورده باارزش بسیار کم هستند؛ اما در هنگام خرید مبلغ زیادی را بابت آن‌ها پرداخت می‌کنید؛ همچنین برخلاف جواهرات دارای سنگ‌های اصل و ارزشمند که قیمت سنگ را نیز جداگانه حساب می‌کنند، وزن این سنگ‌ها در زمان فروش از قیمت اصلی کم می‌کند. با توجه به ضرر زیادی که بابت هزینهٔ ساخت و وزن سنگ‌های اتمی پرداخت می‌کنید، زیورآلاتی که شامل این سنگ‌ها باشند گزینهٔ مناسبی برای خرید محسوب نمی‌شوند.

جواهرات تراش‌دار

برای ساخت این نوع جواهرات، با استفاده از دستگاه‌های مخصوصی برش‌های ظریف و منظمی روی طلا زده می‌شود. از آن ‌جایی که این کار صبر، دقت و زمان زیادی نیاز دارد، هزینهٔ اجرت این دسته از جواهرات نیز افزایش خواهد یافت. در مقایسهٔ بین جواهرات دارای نگین‌های اتمی و طلاهای تراش‌خورده، قطعاً طلای تراش‌خورده گزینهٔ بهتری خواهد بود؛ چرا که برای خرید طلای تراش‌خورده مبلغ پرداختی برابر با وزن و ارزش خود طلاست و هزینهٔ اضافه‌ای بابت اجزای کم‌ارزش پرداخت نمی‌شود؛ در حالی که زیبایی و ظاهر جواهرات نگین‌دار و تلاش خورده تقریباً مشابه یکدیگر است.

سخن پایانی و جمع‌بندی

در این مقاله به طور کامل به معرفی مصنوعات طلا و نکات مربوط به آن پرداختیم. گفتیم که مصنوعات طلا زیورآلات ساخته شده از طلا هستند که با کد‌های مخصوصی که توسط شرکت سازنده بر آن‌ها حک می‌شود، شناسایی می‌شوند. این کد‌ها مشخصات مربوط به طلا از جمله محل ساخت، واحد تولیدکننده، عیار و رنگ آن را در اختیار خریداران قرار می‌دهند. همچنین از قیمت این مصنوعات و فاکتور‌های مؤثر بر آن صحبت کردیم و گفتیم که برای ساخت طلاهای دارای نگین، طلاهای برند و طلاهای تلاش خورده اجرت ساخت بالاتری دریافت خواهد شد. در پایان با توجه به نکات گفته شده می‌توانید بهترین گزینه را از بین مصنوعات طلا برای خرید خود انتخاب کنید.