آشنایی با واحدهای اندازه گیری طلا

طلا هم مانند سایر کالاها، واحدهای خاص برای اندازه‌گیری دارد. در دنیای امروز، آشنایی با واحدهای اندازه گیری طلا می‌تواند در معاملات طلا به شما کمک فراوانی کند. معمولاً برای اندازه‌گیری طلا، بسته به نوع طلا، کاربرد و نیاز از چهار واحد اندازه‌گیری اونس، گرم، مثقال و سوت استفاده می‌شود؛ البته واحد‌های پوند و قیراط به عنوان واحد اندازه گیری طلا در ایران کاربرد کمتری دارند.

در این مقاله از طلاین به بررسی مفصل واحدهای اندازه گیری طلا و تفاوت‌های آنها با یکدیگر می‌پردازیم. 

واحد‌های اندازه گیری وزن طلا در یک نگاه

هر یک از واحد‌های اندازه گیری طلا دارای کاربرد خاصی هستند و در موقعیت‌های مختلفی استفاده می‌شوند. به‌طورکلی؛

• هر مثقال برابر با ۴.۶۰۸ گرم است.
• هر گرم، ۱۰۰۰ میلی‌گرم است.
• هر میلی‌گرم، یک سوت است. یعنی هر گرم، ۱۰۰۰ سوت است.
• هر ۴ گرم و ۶۰۸ سوت، یک مثقال است. 
• هر اونس طلای معمولی، ۲۸ گرم است.
• هر اونس تروی، ۱۰۳۴۳۱/۳۱ گرم است.
• هر پوند تروی، ۱۲ انس است.
• هر پوند معمولی، ۱۶ انس است.

در ادامه هر یک از این معیار‌ها را برایتان توضیح می‌دهیم.

مثقال؛ واحد اندازه‌گیری در کشور‌های مسلمان

مثقال از شناخته‌شده‌ترین واحدهای اندازه گیری طلا در بین کشورهای مسلمان از جمله ایران است که برای اندازه گیری هر نوع کالایی از جمله کم‌ارزش یا باارزش استفاده می‌شود. هر مثقال معادل ۴.۶۰۸ گرم است. 

در روش‌های سنتی، اغلب می‌گفتند که یک مثقال معادل وزن ۲۴ نخود است. این به‌خاطر آن بود که درگذشته ترازوهای دیجیتالی موجود نبودند و افراد وزن طلا را با استفاده از نخود و لپه مشخص می‌کردند.

اصطلاح مثقال طلا بین بنکداران طلا که به‌صورت عمده طلا خریداری می‌کنند، رایج است. این اشخاص خرید و فروش طلا را بر اساس قیمت یک مثقال طلا انجام می‌دهند نه قیمت یک گرم طلا.

گرم؛ پرکاربرد‌ترین واحد اندازه گیری طلا

گرم یک واحد اندازه‌گیری شناخته‌شده در بازارهای مختلف است که در اندازه‌گیری وزن طلا نیز بسیار پرکاربرد است. هر گرم معادل یک بیستم اونس محسوب می‌شود. از گرم می‌توان برای اندازه‌گیری وزن سکه‌های طلا، طلای آب شده، شمش و انواع دیگر طلا استفاده کرد.

در برخی کشورها، برای تعیین قیمت طلا از این واحد اندازه‌گیری استفاده می‌شود. در بازار طلا در ایران، طلا یا جواهرات با استفاده از واحد گرم اندازه‌گیری می‌شوند و در فاکتورها، قیمت طلا با وزن گرمی نمایش داده می‌شود. لازم به ذکر است هر گرم نیز شامل ۱۰۰۰ میلی‌گرم است.

برای دیدن قیمت هر گرم طلا کلیک کنید: قیمت لحظه ای طلا

سوت؛ کوچک‌ترین واحد اندازه‌گیری طلا

سوت یا صوت کوچک‌ترین واحد اندازه‌گیری طلا است که معادل یک هزارم گرم است.  هر ۱۰۰۰ سوت (یا ۱۰۰۰ میلی‌گرم) معادل یک گرم طلا است؛ بنابراین دقت اندازه‌گیری با این واحد بسیار بالاست و حتی کوچک‌ترین مقادیر طلا نیز با سوت طلا  قابل‌اندازه‌گیری است. 

هم‌چنین سوت یک واحد برای اندازه‌گیری وزن سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی است. از جمله سنگ‌هایی مثل الماس، برلیان و فیروزه قابل‌اندازه‌گیری با این واحد هستند. اما در اغلب طلافروشی‌ها اندازه‌گیری وزن فلزات گرانبها مانند طلا، نقره و پلاتین با این واحد انجام می‌شود. 

انس؛ واحد وزن طلا در بازار بین‌المللی

یکی دیگر از واحدهای اندازه گیری طلا، اونس یا انس است که در معاملات طلای بین‌المللی استفاده می‌شود. معمولاً در بازارهای جهانی از اونس برای اندازه گیری جرم طلا استفاده می‌شود. این واحد اندازه گیری طلا را با نماد oz که سرواژه عبارت Ounce است مشخص می‌شود.

انواع مختلفی از واحد انس در بازارهای طلای جهانی استفاده می‌شود. از کاربردی‌ترین انواع اونس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: 

• ۱ اونس معمولی معادل ۲۸.۳۴۹ گرم است.
• ۱ اونس متریک معادل ۵۰ گرم است.
• ۱ اونس تراوا معادل با ۳۱.۱۰۳ گرم است.

اصطلاح یک انس طلا به معنای داشتن یک قطعه یا سکه طلا با وزن یک اونس تروا و با خلوص ۹۹.۹۹ درصد (۲۴ عیار) است. به‌عبارت‌دیگر، تنها زمانی که یک قطعه طلا وزنی برابر با ۳۱.۱۰۳۴۷۶۸ گرم و با خلوص ۲۴ عیار باشد، به آن یک اونس طلا گفته می‌شود.

پوند؛ واحد وزنی کم‌کاربرد در برخی کشور‌ها

واحد وزنی دیگری که برای طلا استفاده می‌شود، پوند است؛ پوند تروی که معادل با ۱۲ اونس است، و پوند معمولی که معادل با ۱۶ اونس است. از سویی، هر اونس طلای معمولی معادل با ۲۸ گرم و هر اونس تروی معادل با ۳۱.۱۰۳۴۳۱ گرم است. در بسیاری از کشورها استفاده از پوند برای اندازه‌گیری طلا رایج نیست و اغلب از واحدهای دیگری مانند گرم یا اونس استفاده می‌شود.

قیراط؛ واحد اندازه‌گیری وزن جواهر و طلا 

قیراط، یک واحد اندازه‌گیری جرمی است اصطلاحاً در صنعت طلا و جواهر به کار می‌رود. از گذشته تا به امروز، از قیراط برای اندازه‌گیری جرم سنگ‌های گران‌بها مانند الماس و زمرد استفاده می‌شود. برای درک بهتر عملکرد این واحد اندازه‌گیری، باید بدانیم که هر یک قیراط معادل ۰.۲ گرم و ۲۰۰ سوت است.

بنابراین، اگر وزن یک جواهر را ۵ قیراط اعلام شود، به این معناست که وزن آن ۱ گرم است (۵ قیراط × ۰.۲ گرم= ۱ گرم). این روش اندازه‌گیری برای تعیین وزن و ارزش طلا و جواهرات بسیار رایج است و با نماد ct یا kt نمایش مشخص می‌شود.

واحدهای سنتی اندازه‌گیری طلا 

درگذشته، وقتی که افراد ابزارهای پیشرفته و دقیقی برای اندازه‌گیری طلا و جواهرات نداشتند، مجبور بودند از موادی مانند نخود یا گندم و لپه برای تعیین وزن طلا استفاده کنند. آنها هر نخود را برابر با ۱۹۲ سوت در نظر می‌گرفتند و سپس هر دو لپه را معادل یک نخود و هر دو گندم را معادل با دو لپه می‌دانستند.

هم‌چنین در قدیم، زرگران از واحد مثقال شرعی استفاده می‌کردند که با واحد مثقال معمولی تفاوت داشت. به این صورت که هر مثقال شرعی معادل با ۱۸ نخود و هر مثقال معمولی معادل با ۲۴ نخود تعیین می‌شد. 

کدام یک از واحدهای اندازه گیری طلا، کاربرد بیشتری دارند؟

به‌طورکلی، واحدی که بتوان گفت کاربرد بیشتری دارد وجود ندارد؛ زیرا هر واحد برای اندازه‌گیری وزن برای نوع خاصی از طلا و جواهرات استفاده می‌شود. به‌عنوان‌مثال، قیراط برای سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی مناسب است، سوت برای طلاهای با وزن کمتر مفید است. مثقال نیز در کشورهای اسلامی برای اندازه‌گیری طلا استفاده می‌شود.

در ایران، ممکن است واحد مثقال به دلیل رایج‌تر بودن، معمول‌تر باشد؛ اما این نشانهٔ از عدم استفاده از سایر واحدهای اندازه‌گیری طلا نیست. هر واحد برای موارد خاص خودش استفاده می‌شود و به توجه به نیاز و شرایط مختلف، انتخاب می‌شود.

جمع‌بندی

چهار واحد اصلی برای اندازه‌گیری طلا وجود دارد که در موقعیت‌های مختلف از هر کدام استفاده می‌شود. این چهار واحد شامل مثقال، سوت، قیراط و اونس هستند. علاوه بر اینها، واحدهای دیگری مانند گرم و واحدهای سنتی مانند نخود و لپه نیز هنوز در اندازه‌گیری طلا استفاده می‌شوند. در این مقاله از طلاین، به طور دقیق به انواع واحدهای اندازه‌گیری طلا و جواهر پرداختیم و معادل‌های آن‌ها را بررسی کردیم.

سؤالات متداول: